De mythe van
Mithras
Het verhaal van Mithras begint in oeroude tijden, toen de wereld nog ongeschapen
was, in de tijd dat er alleen de Ene was, die begin noch einde heeft. Hij was
het die de beide grote goden maakte: Ahura Mazda en Ahriman. Zij waren het die
de wereld schiepen. Ahura Mazda maakte alles wat mooi was en schoon boven de
grond, maar Ahriman maakte voor zichzelf een koninkrijk van duisternis en
bevolkte het met demonen. Hij werd jaloers op de schone schepping van Ahura
Mazda en probeerde die te bederven. In de wereld van Ahriman was het altijd
winter en was de grond hard bevroren als ijs. Daar waar Ahura Mazda regeerde was
het eeuwig zomer, totdat Ahriman erin slaagde twee maanden winter te brengen in
de wereld boven de grond. Toen schiep Ahura Mazda Ghaon, de paradijselijke tuin,
de schoonste plek op aarde.
Daar bloeiden rozen en zongen de mooiste vogels hun lied. Ahriman echter maakte
insecten en slangen en liet die in de tuin. Zij brachten wanorde in die blijde
plaats. Toen schiep Ahura Mazda de eerste mensen, een man en een vrouw: Mashya
en Mashyoi. Zij werden geboren uit de aarde, volgroeid en gereed, en Ahura Mazda
sprak tot hen:"Jullie zijn mensen, meesters over de wereld. Denk alleen dat
wat goed is. Aanbid mij, en luister niet naar de Deava's van Ahriman."
Ahriman echter fluisterde hen in dat hij de schepper was van al het schoons dat
zij zagen en zij zeiden tegen elkaar:"voorzeker was het Ahriman die al dit
moois maakte; laat ons hem aanbidden.
" Ahura Mazda verliet hun echter niet, maar waakte over hen en zij gaven
zich niet volledig over aan het kwaad. Zo leefden zij met hun kinderen in de
tuin van Ghaon en een gouden eeuw brak aan voor de mensheid. De macht van
Ahriman groeide en aan de gouden tijd kwam een einde. Ahriman ademde met zijn
ijselijke adem over de tuin en de tuin verging en de mensheid werd verspreid
over de hele aarde. Zij begonnen elkaar te bevechten en af te slachten. De dood
kwam over de aarde, precies zoals Ahriman had bedoeld. ledere mens die stierf
dwaalde door het rijk waar Ahriman koning was. Ahura Mazda keek neer op de
wereld en was bedroefd.
Hij dacht lang na over hoe hij de mensheid weer op het goede spoor kon brengen.
Tenslotte besloot hij een einde te maken aan de eerste mensheid en een god te
scheppen die een nieuw ras zou maken. Op zijn bevel opende zich een grote rots
en een wonderschoon kind stapte naar buiten. De herders die bij hun kuddes
waakten op de velden zagen dit en verbaasden zich. Toen de duisternis viel
gingen twee herders naar de opening in de rots en bewaakten de ingang met
toortsen in de hand. Zij zagen hoe het kind groeide en veranderde in een jonge
man. Op zijn hoofd droeg hij een kap, gevormd als een afgeknotte hoorn. Aan zijn
zijde droeg hij een kort zwaard en in zijn hand hield hij een boog.
Tegen de ochtend was Mithras volgroeid en gereed om de wereld te veroveren. Hij
kleedde zich in een kleed van vijgenbladeren en legde een pijl op zijn boog. Hij
daagde Mitra uit, de onsterfelijke zon. Mitra leidde zijn zonnewagen naar de
aarde, en het vuur van zijn wagen maakte een einde aan het leven van de mensen
van het gouden tijdperk en aan alle dieren en planten op aarde. Mithras redde
slechts twee mensen van de ondergang: de twee herders die zijn grot hadden
bewaakt met het licht van hun toortsen. Hij had hen verborgen in een onderaardse
grot, de eerste tempel van Mithras! Cautes en Cautopates, zoals zij genoemd
werden, waren de eerste priesters van Mithras en zij hadden de graad van soldaat
en Pers in zijn eredienst. Mithras sprak tot Mitra:"Zijt gegroet,
schijnende wagenmenner van de hemelse wagen, Gij brengt licht en warmte op
aarde. Ahura Mazda, de Vader, heeft mij gestuurd om de aarde en de mensen te
herscheppen.
De ben Mithras, en allen die mij volgen en deel nemen aan mijn heilige
mysteriën zullen triomferen over de Deava's. Ahriman zal geen vat op hen
krijgen en als zij sterven zullen zij niet afdalen naar zijn ijzige rijk, maar
wonen in een nieuwe paradijselijke tuin, die niet van deze wereld is en waar
Ahriman geen vat op hen kan krijgen."Mitra knielde neer voor Mithras en
bracht hem eer en Mithras zei: "Voor eeuwig zullen zij, die deel nemen aan
mijn mysteriën en de zesde graad bereiken naar U worden genoemd: Heliodromus,
bestuurders van de zonnewagen! Er zal maar één graad zijn die hoger is, die
van de vader, want alleen Ahura Mazda is hoger dan Mitra. Die hoogste graad
zullen zij Pater noemen!" Mitra keerde terug met zijn zonnewagen naar zijn
baan aan de hemel en Mithras stond op een heuveltop en overzag de verbrandde
aarde. Toen hij tot Ahura Mazda bad opende zich een rots en daaruit sprong een
stier tevoorschijn, groter, sterker en vol leven als nooit daarvoor of daarna
een stier was. Mithras ving de stier en bracht hem naar een grot die als stal
dienst kon doen. Toen kwam Corax, de raaf, tot Mithras gevlogen, naar wie de
eerste graad is genoemd, en zei: "Ik ben de boodschapper van Ahura Mazda en
ik ben gestuurd om je te zeggen, dat je je zwaard moet trekken en de stier moet
offeren, want van zijn dood zal leven komen."Mithras dwong de stier op de
knieën, knielde op zijn rug, trok zijn bovenkaak naar achter en stak zijn
zwaard recht in zijn hart.
Toen de stier stierf kwamen een hond, een schorpioen en een slang tevoorschijn
om van het bloed te drinken, maar Mithras joeg de beesten van Ahriman weg. Het
bloed van de stier zakte in de grond en de zon smolt zijn grote lichaam en ook
dat zakte weg in de grond. Uit die grond groeide een nieuw ras mensen en nieuw
leven op aarde. De eerste mens die door Mithras zo tot leven werd gewekt was
Nymphus. Lange tijd was Mithras zelf de leider van de nieuwe mens en beschermde
hen tegen de vele pogingen van Ahriman om macht over hen te krijgen. Tenslotte
kwam toch het moment dat zijn tijd voorbij was en hij zich bij u zijn hemelse
vader moest voegen. Mithras riep Cautes en Cautopates bij zich en sprak
:"Ik moet afscheid nemen en mij bij Ahura Mazda voegen in de hemel. Toch
zal ik doorgaan over allen te waken en hen te leiden die offeren in mijn tempels
en deel nemen aan mijn mysteriën.
Niet allen zullen alle zeven graden doorlopen van mijn eredienst, maar allen
moeten pogen dit te doen. Want de eerste graad van Corax is voor hen die mijn
leringen hebben vernomen door de mond van mijn priesters en mij wensen te
volgen. De tweede graad maakt van een man Nymphus, want hij is gehuwd met mijn
geloof. Miles, de soldaat, is hij die voor mij vecht en Leo jaagt aan mijn zijde
om het kwaad te verdrijven. Persis de Pers brandt het kwaad uit met zijn toorts
en verlicht het pad van mijn volgelingen. De zesde graad, Heliodromus, zal mijn
volgelingen bevestigen dat zij in de zonnewagen naar Ghoan zullen rijden en
naast mijn vader zitten, buiten bereik van Ahriman, als hun tijd gekomen is. Ik
zal daar zijn en zorg dragen voor zijn tafel. Nu moet ik gaan en die tafel
voorbereiden voor Hem en voor allen die de wetten van Ahura Mazda eerbiedigen,
die ik jullie heb geleerd.
"Daarna werd Mithras niet meer gezien in het land der mensen, want hij was
vertrokken met de wagen van Mitra, die elke morgen weer hoop brengt aan de
volgelingen van Mithras op aarde.
“Kleio’s gefluister” Frans Schobbe
Uitgeverij Vrij Pedagogisch Centrum Zeist ..
Een Mythe uit India van Frans Schobbe voor 12 jaar en ouder
|